ایمپلنت دندانی چیست و چه انواعی دارد؟
ایمپلنت دندانی (که به‌عنوان ایمپلنت درونی یا فیکسچر نیز شناخته می‌شود) پروتزی است که با استخوان فک یا جمجمه متصل می‌شود تا بتوان به‌وسیله آن پروستتیک‌های دندانی مانند تاج و پل را روی آن نصب کرد.
اساس ایمپلنت دندانی مدرن یک فرایند بیولوژیکی به نام اوسئواینتگراسیون است که در آن موادی مانند تیتانیوم با استخوان به‌خوبی جوش می‌خورند. در ایمپلنت دندانی ابتدا ایمپلنت در فک به‌گونه‌ای که به‌خوبی با استخوان جوش بخورد در فک قرار می‌گیرد و سپس اباتمنت و بعد از آن پروتز دندان نصب می‌شوند.
قبل از اینکه پروتز دندانی یا اباتمنتی که پروتز یا تاج دندان را نگه می‌دارد به ایمپلنت متصل شود، مدت‌زمان متغیری بسته به تراکم استخوان محل کاشت برای اوسئواینتگراسیون موردنیاز است.
پروتز نهایی می‌تواند ثابت باشد که در این حالت فرد نمی‌تواند پروتز یا دندان‌ها را از دهان خود خارج کند یا می‌تواند متحرک باشد که فرد در این حالت می‌تواند پروتز را خارج کند. درهرصورت هر دوی آنها اباتمنت با ایمپلنت متصل می‌شوند، با این تفاوت که در پروتز ثابت از پیج لگ یا سیمان دندانی برای قراردادن پروتز استفاده می‌شود.
انواع ایمپلنت چیست؟
وجه تمایز انواع ایمپلنت دندانی در جنس، شکل و نوع قرار گیری آنها در لثه است. براساس نوع قرارگیری و کاشت، ایمپلنتها به سه دسته تقسیم می‌شوند:
ایمپلنت پیچی شکل: این نوع ایمپلنت که رایج‌ترین نوع ایمپلنت نیز هست به شکل پیچ است. برای این نوع از ایمپلنت نیاز است که استخوان فک برای ایجاد سوراخ مناسب باید از ضخامت و ارتفاع کافی برخوردار باشد.
ایمپلنت برسازی درون کاشت دندانی: در این نوع از ایمپلنت از قالبی فلزی که در زیر لثه قرار می‌گیرد برای نگه‌داری دندان استفاده می‌شود. این ایمپلنت برای افرادی کاربرد دارد که ارتفاع استخوان فک پایین آنها از حد لازم کمتر است.
ایمپلنت چارچوب راموس: این نوع ایمپلنت زمانی استفاده می‌شود که فرد استخوان فک باریکی برای نوع فرورونده دارد به همین علت این نوع ایمپلنت بهترین انتخاب برای این افراد است.
از ایمپلنت دندانی در چه مواردی استفاده می‌شود؟
مهم‌ترین استفاده از ایمپلنت برای نصب پروتز دندان است. یکی از موارد پرکاربرد ایمپلنت در ترمیم‌های تک دندانی است. ایمپلنت دندانی از اوسئواینتگراسیون (فرآیند بیولوژیکی که در آن استخوان محکم به سطح مواد خاصی مانند تیتانیوم جوش می‌خورد) استفاده می‌کنند و نتیجه ادغام ایمپلنت و استخوان، باعث می‌شود ایمپلنت فشارهای فیزیکی را بدون شکست تحمل کند.
همچنین از ایمپلنت‌های دندانی در ارتودنسی برای ایجاد مینی ایمپلنت‌های ارتودنسی استفاده می‌شود. ایمپلنت‌های دندانی در بیماران ارتودنسی برای جایگزینی دندان‌های از دست رفته استفاده می‌شود یا می‌تواند به عنوان نقطه تکیه‌گاه موقتی برای تسهیل حرکت‌های اورتودنسی(حرکت کردن دندان‌ها به واسطه براکت و سیم اورتودنسی) عمل کند.
یکی از موارد استفاده از ایمپلنت‌های دندانی که هر روز کاربرد آن بیشتر می‌شود برای برطرف‌کردن شکاف کام است. شکاف کام که به‌عنوان یکی از ناهنجاری‌های صورت شناخته می‌شود، می‌تواند به کمک پروتزهای صورت که به ایمپلنت‌های دندانی متصل می‌شوند اصلاح شود.
چه مدت بعد از ایمپلنت، پروتز دندان باید در دهان قرار بگیرد؟
گزینه‌های مختلفی برای زمان اتصال پروتز دندان به ایمپلنت دندان وجود دارد که به سه دسته تقسیم می‌شوند:
بلافاصله پس از کاشت ایمپلنت
۱-۱۲ هفته پس از کاشت
پس از ۳ ماه
برای اینکه ایمپلنت پایداری دائمی داشته باشد، استخوان فک باید تا سطح ایمپلنت رشد پیدا کند. ثبات اولیه ایمپلنت در استخوان عامل تعیین‌کننده‌تری نسبت به زمان داده شده پیش از نصب تاج در موفقیت جراحی است. به‌این‌علت زمانی را که دندانپزشک برای نصب پروتز پیشنهاد می‌کند بستگی به تراکم استخوان و ایمپلنتها در فک فرد دارد.
ایمپلنت دندانی: مزایا، معایب و عوارض
ایمپلنت دندانی مزایای زیادی دارد که به بعضی از آنها در پایین اشاره شده است:
ایمپلنت دندانی از جمله درمان‌های دائمی دندانپزشکی است.
آلیاژ استفاده شده در ایمپلنت فرسایش بسیار کمی دارد.
تطابق‌پذیری ایمپلنت با استخوان فک بالا بوده و واکنش‌پذیری کمی دارد.
در بلندمدت می‌تواند صرفه اقتصادی داشته باشد.
ایمپلنت عیب ویژه‌ای ندارد اما این را باید در نظر داشت که برای این عمل جراحی کوتاه و کم درد لازم است که در محل کاشت استخوان کافی و باکیفیت وجود داشته باشد. البته در صورت کم یا بی‌کیفیت بودن استخوان، گزینه پیوند استخوان وجود دارد.
مانند هر عمل جراحی، جراحی ایمپلنت دندانی عوارضی به دنبال دارد. این عوارض ممکن است از سطح جزئی تا وسیع متفاوت باشد، بااین‌حال بیشتر آنها جزئی بوده و به‌راحتی برطرف می‌شوند. این عوارض عبارت‌اند از:
عفونت در محل ایمپلنت
آسیب به بافت‌های اطراف، مانند سایر دندان‌ها یا رگ‌های خونی
آسیب عصبی که می‌تواند باعث درد، بی‌حسی یا سوزن‌سوزن شدن در دندان‌ها، لثه‌ها، لب‌ها یا چانه شود.
عوارض مربوط به سینوس
ناموفق بودن جوشش استخوان با ایمپلنت (اوسئواینتگراسیون)
سخن پایانی
ایمپلنت دندانی یکی از روش‌های مدرن و بسیار کاربردی در دنیای پزشکی و دندانپزشکی است. در کنار خطرات کم و عوارض محدود این روش کاربرد‌های بسیار زیادی دارد که از جمله آن می‌توان به زیباسازی لبخند فرد تا کمک به افرادی با شکاف کام اشاره کرد.
ایمپلنت هرچند ممکن است عوارضی داشته باشد، اما این عوارض بسیار کم و به‌راحتی قابل‌درمان و برطرف‌شدن هستند، اما از طرف دیگر ایمپلنت یک جراحی کم درد و کوتاه است که دوام بسیار بالایی دارد و در بلندمدت فرد را از مراجعه به دندانپزشک برای برطرف‌کردن پوسیدگی‌ها بی‌نیاز می‌کند.
منبع:
نوشته ایمپلنت دندانی چیست و چه انواعی دارد؟ اولین بار در مجله پزشک برتر. پدیدار شد.